maandag 1 juni 2020

Zuiverheid - Jonathan Franzen

Een tennisbal tegen de muur slaan was de Temesta voor de arme mensen.

Ik wilde een boek lezen over het nu. Daar heb ik er maar weinig van, volgens mij worden er ook weinig boeken geschreven over het nu, over de manier waarop we informatie tegenwoordig beheren en gebruiken. Daar gaat dit boek inderdaad over.
Pip, eigenlijk Purity (Zuiverheid) Tyler is een twintiger die woont in een kraakpand in Californië, opgevoed door haar moeder zonder haar vader te kennen. Het niet kennen van haar vader heeft een enorm gat geslagen in haar wezen en als haar moeder blijft weigeren iets over haar verleden te vertellen, gaat ze als stagiair werken bij Andreas Wolf, die een soort Wikileaks-achtig project runt in Bolivia. Daar hoopt ze met de kennis van het naar boven halen van geheimen die de mensen van dat project beheersen meer te weten te komen over haar vader. Andreas Wolf heeft zijn eigen geheim uit zijn jeugd in Oost-Duitsland, dat hij koste wat kost wil bewaken en misbruikt Pip voor zijn eigen doelen. Het is allemaal een smerige toestand van verraad en leugens.
Franzen maakt een verbinding tussen de wereld in Oost-Duitsland, waar de staat alles van iedereen wist door bijna iedereen spion te laten zijn van iemand anders, en het internet, waar bedrijven bijna alles van iedereen weten door ze spion te laten zijn van zichzelf. Het is geen vrolijk beeld van het nu.
Er is wel een parallel met The Circle van David Eggers. Ik vind The Circle echt een beter boek, interessanter omdat ik me daar meer mee kon verbinden dan met de journalistiek in dit boek.

Ik had wel moeite met de psychologie van de personen in het boek. De ingewikkeldheid die zij maken van relaties, de jaloezie, de verkramptheid. Zijn mensen zo? Voor mijn gevoel zijn ze allemaal wel in meer of mindere mate raar. Wellicht ben ik gewoon niet goed genoeg in psychologie om daarin helemaal mee te gaan. Pip vond ik geloof ik nog het aardigste van het stel, maar misschien omdat zij de jongste is en je hoopt op de toekomst, terwijl de anderen allemaal zo vast zitten in hun routines.
Door de constructie had ik ook wel het gevoel dat er herhaling zat in de roman. Dingen die je al had geconcludeerd uit een eerder deel, die in een volgend deel nog een keer volledig worden verteld.
Het boek is wel werkelijk subliem geschreven.

Dit is een van de weinige boeken die in de VS spelen die ik ken waar de hoofdpersonen zich met trein en bus verplaatsen, viel mij op!

Geen opmerkingen: