zondag 4 augustus 2019

De eeuw van mijn vader - Geert Mak

Ik vond dit een heerlijk geschiedenisboek.

Het yacoubian - Alaa al Aswani

Ik doe dit jaar een Afrika challenge, waarbij je iedere twee maanden een boek leest van een Afrikaanse auteur over een gebied in Afrika. Die iedere twee maanden lukt mij niet, maar ik probeer er wel zes te lezen dit jaar. Nu dus Het Yacoubian, dat speelt in de jaren 90 van de vorige eeuw in Egypte.
Dit boek heeft niet een hoofdrolspeler of een verhaal, het zijn de verzamelde verhalen van een aantal mensen die wonen in en op het Yacoubian gebouw in Caïro. Die mensen zijn een dwarsdoorsnede van de bevolking, arm, rijk, man, vrouw, vroom, niet zo vroom. Zo'n soort boek heb ik eerder gelezen, Het Luizenpaleis van Elif Shafak, waarbij dat huis is istanbul stond. Dat vond ik een mooier boek, Shafak vind ik een betere schrijver dan Al Aswani.
Dit boek geeft wel een mooi beeld van de samenleving in Egypte en de machtsverhoudingen, die vooral bij man vrouw verhoudingen naar buiten komt. De broer die zijn zus kan uithuwelijken als bijvrouw van een oude rijke zakenman en daar geld voor krijgt, met als contract dat zij niet zwanger mag worden. Dat wordt zij natuurlijk wel, en dan wordt het contract ontbonden en zij met hulp van die broer bedweld en in een ziekenhuis van haar foetus ontdaan. Of de vrouw die eigenlijk netjes wil leven maar geen baan vind dus in een kledingwinkel moet werken waar zij om de week door de eigenaar naar een achterafkamertje wordt geleid om te worden aangerand. 'Ik krijg twintig dollar', 'Nee, tien is genoeg.'
 Bij het lezen bekruipt mij het gevoel dat Al Aswani met heel veel genoegen allerlei zaken die in Egypte ongezegd gedaan worden, heeft opgeschreven. Dat het, dan wel bij een kleine uitgeverij, kon worden uitgegeven, is verbazend, maar zegt misschien ook wel weer iets over de greep die de dictatoriale machthebbers er hebben. Die is een stuk minder groot denk ik dan wij vanuit onze perceptie van een dictatuur denken. Over die dictator, daarover mag je dan niet schrijven, ook Al Aswani niet, die hem opvoert als grote leider die een louche zakendeal wil afromen, maar daarbij niet in beeld komt. De ontmoeting vind plaats via de telefoon, met een afgevaardigde.
Dit vond ik een cover die beter het beeld van het Yacoubian weergeeft:

In Love letters to bookshops around the world vertelt Al Aswani hoe hij betrokken raakte bij de protesten op het plein die leiden tot het afzetten van de dictator, Mubarak, en uiteindelijk naar de nieuwe dictator Al Sisi.