donderdag 15 december 2011

Hoe een dicator aan de macht komt - Karl Bruno Leder

Men moet niet over deze aarde gaan zonder sporen na te laten, die onze nagedachtenis recommanderen
Dit boek gaat eigenlijk helemaal niet over hoe een dictator aan de macht komt. De eerste hoofdstukken gaan over hoe je van hem af komt en de rest over hoe hij (ik ken geen vrouwelijke dictators, vreemd genoeg) aan de macht blijft. Toen ik het boek kreeg van een collega, omdat ik altijd zeg "Ooit, als ik dictator ben van dit land [...]", was ik bedenkelijk. Maar het blijkt een goed leesbaar boek. Door de eerste hoofdstukken over de goddelijkheid van oude leiders bekeek ik 'Egypt week' op NGC op een andere manier. Alleen dat al is het lezen waard geweest.
Karl Leder focust zijn geheel vooral op Europese dictators, vooral Cromwell en Napoleon een beetje Stalin en vreemd genoeg, gezien het feit dat hij in 1929 in Duitsland is geboren, nog minder over Hitler. De enige Afrikaanse dictatuur die Leder geslaagd noemt is die van Muamar Khadaffi. In het licht van recente gebeurtenissen is dat erg grappig.
Napoleons bewind vindt hij een van de geslaagdste militaire dictaturen. Ik vind dat niet; Napoleons bewind duurde maar 15 jaar een hij was toch vooral in het buitenland. Dat onze staat nog steeds voor delen is ingericht volgens systemen van de Franse revolutie is Napoleon mijn inziens niet echt aan te rekenen. Hij (Napoleon - iiwi) hield er geen politieke overtuiging op na zegt Leder dan ook. Later in het boek, in het hoofdstuk dat volledig aan Napoleon gewijd is, neemt Leder ook wat gas terug over napoleons dictatuur: Goethe [...] zei op 6 april 1829: Omwille van een grote naam heeft Napoleon de halve wereld in puin geslagen. En toen moest de eerste - en tweede wereldoorlog nog plaatsvinden.
Een succesvol dictator uit zijn macht zetten of ongeschadelijk maken is zo goed als onmogelijk stelt Leder in het slothoofdstuk. Het boek is duidelijk voor de ineenstorting van het Sovjetrijk geschreven, toen dictaturen bij bosjes bleken te vallen op het moment dat ze geen hulp van de USSR meer kregen. In 2011 staat de teller op zeker vier. Een goed jaar dus. Door het gehele boek stelt Leder dat een dictator alleen aan de macht kan komen als het volk dat toestaat en hij de gevoelens van het volk weet te kanaliseren. Dat is slecht nieuws voor mijn dictatoriale plannen, ik heb over het algemeen een broertje dood aan 'het volk'. Hij vraagt zich dan ook af of een echte democraat een dictator wel moet afzetten als dat tegen de wil van het volk ingaat. Ik vind de huidige ontwikkelingen in Noord-Afrika juist een goede zaak precies daarom. De meeste dictators kunnen aan de macht blijven omdat ze door ons, de democraten, het Westen, in het zadel gehouden worden. Wij zorgen ervoor dat de dictator aan de macht blijft. Het volk, de mensen van Tunesië, Egypte, Lybie en Jemen hebben nu weer een kleine mogelijkheid om het zelf te bepalen. Dat gaan ze niet goed doen, net zoals wij het niet goed doen, maar ze kunnen het in ieder geval net als wij fout doen.
In het slotwoord stelt Leder dat we met zekerheid kunnen zeggen: indien Stalin en Hitler tijdig waren uitgeschakeld, zouden er geen Tweede Wereldoorlog en geen endlösung zijn geweest. Ik waag dat te betwijfelen. Ik heb niet de illusie dat de wereld op die manier te bewerken is. Het gaat ook tegen alles in dat Leder door het gehele boek over het volk schrijft. Dit moet ook de drijfveer zijn geweest die de moordenaar van Pim Fortuijn gehad moet hebben. En kijk eens waar het toe heeft geleid... We leven in een Nederland waarin de moslims de nieuwe satan zijn en jongens van achttien het land uitgestuurd worden.
De propaganda deed niets anders dan de joden met alle kwaad in de wereld te vereenzelvigen. [...] Ondanks al deze moeite bleven deze verwijten in de theorie steken, want in het dagelijks leven bleken de europese joden volkomen normale burgers te zijn [...]. Toen de Jodenvervolgingen in Nazi-Duitsland scherpere vormen gingen aannemen, ontving Himmler dan ook talrijke verzoeken van Duitse 'volksgenossen' die voor 'hun' joden een goed woordje wilden doen. Himmler beklaagde zich over deze brieven. Als hij op al die verzoeken moest ingaan, zo meende hij, zouden er in Duitsland meer joden zijn dan in heel Europa te vinden waren.

Geen opmerkingen: