The quickening maze - Adam Foulds

The forest made its little eating sounds

I read from four O'clock yesterday afternoon till ten-ish, finishing this book, only stopping for a meal. Something I haven't done in quite a while!

I learned a lot about Tennyson, who I knew mostly by name, and John Clare, who I did not know at all before reading this novel. I liked the quietness and subtleness of the sentences. Sometimes, especially in the parts when the character of the asylum are more and more schizophrenic, I found the language sometimes hard to follow, rereading paragraphs and still not quite understanding them. Sometimes this was the language, sometimes the history. As an example, you need to know that John Clare rewrote several poems by lord Byron to understand the part where he feels he is Byron.
Nature plays a big part in this novel. It is made up of seven seasonal chapters.
The novel is set in High Beach, in England's countryside. You feel in everything that this is a quiet place, where nothing much happens, the opposite of big town London, where John Clare used to live. A small town, surrounded by forests and ponds. When seeing this landscape and forests through the eyes of John Clare, you feel he is a nature poet, I found this beautifully done. The plot, for whatever is there, is loosely connected in small moments. The asylum owner needs money for the wedding of his daughter and thinks of a scheme with machine build woodcraft. His other daughter is seventeen and looking for love. Tennyson just lost his best friend and comes with his depressed brother to find some rest. John Clare wants to get out and go to his home. It is not these plot lines that make the novel, it is the voice and style of the writer.

This is the second novel this year I read about an asylum in the Victorian age. Here violently deranged people were still kept restrained in a separate building, in the dark, which felt horrifying to me, but as much as possible, patients ate and interacted with the doctor's family on a daily basis. When behaving they got a pass to go outside the premises and walk in the forest, as John Clare got when he went to meet the gypsies living there. In 'A place called winter' I think to recall the asylum was in the US or Canada. This was another deal, where people were locked up inside and had to stay in cold water baths for hours on end. 
I never heard of debtors prison before, and the other non fiction book I am reading alongside this novel talked about it also!
I do need to watch out with these kind of novels about madness, they tend to get me in my mind.

Melodie van de natuur - Ivo van Vulpen

Dit boek neemt je mee op een reis naar het Standaardmodel. Heel interessnat. Voor mijngevoel komt de sterke kernkrachter wel een beetje bekaaid van af, terwijl daar een Nederlandse natuurkundige de nobelprijs voor heeft ontvangen. Het Standaarmodel bestaat uit elementaire deeltjes en krachtdeeltjes. Er zijn drie groepen elementaire deeltjes, die verschillen in massa.

Up quark               Strange Quark          Top Quark
Down quark          Charm Quark            Bottom Quark
elektron                 Muon                        Tau
Elektron-neutrino Muon-neutrino          Tau-neutrino

De neutrino's gaan verdurend in elkaar over. Dit komt begrijp ik, omdat zijn massa zo klein is dat quantumflucuaties daarin ervoor zorgen dat het elektron-neutrino de massa van een Tau-neutrino krijgt en weer terug en zo verder.

En een stapel krachtdeeltjes, met ieder hun eigenschap en kracht.

Kracht:              elektromagnetische kracht   zwakke kernkracht    sterke kernkracht
Eigenschap:      lading                                    zwakke iso spin        kleur
Deeltje:             foton                                     W+, W-, Z boson      Gluon

Het foton is massaloos dus de elektromagnetische kracht strekt zich oneindig uit. W+ W- en Z bosonen zijn heel erg zwaar, daarom is de rijkwijdte van de zwakke kernkracht erg kort. Gluonen zijn massaloos, maar als ze ver worden uitgerekt knappen ze uit elkaar, zoals elastiek.

Het plaatje wat je hierboven ziet is radioactiviteit, waarbij een neutron wordt omgezet in een proton (en het deeltje dus een ander deeltje wordt, want de eigenschappen van atomen worden bepaald door het aantal protonen), een elektron en een elektron-neutrino.

Het laatste deel van dit boek gaat over de zoektocht en vondst van het Higg-deeltje, een boson dat ervoor zorgt dat deeltjes massa hebben. De ruimte is gevuld met een enorm higgs veld, zo groot als e ruimte zelf, wat deeltjes voelen, als een soort zwemmen in gelei. Deeltjes die dit meer voelen hebben een zwaardere massa dan deeltjes die er makkelijker doorheen gaan.

Het boek legt ook goed uit hoe een deeltjesversneller werkt. Het pad van geladen deeltjes wordt vervormd door magneten, waardoor je weet of het positief of negatief geladen is. Als het deeltje langzaam is wordt het veel meer gekromd dan als het snel gaat. De energie van een deeltje wordt bepaald door het in materiaal een noodstop tot 0 te laten maken. Muonen, die bijna niet interacteren met de buitenwereld, worden in een extra schil hier omheen gedetecteerd. Deeltjes vallen vaak uiteen en andere stabielere deeltjes, maar door de plek waar ze ontstaan kun je beredeneren dat het oorspronkelijke deeltje ooit moet zijn ontstaan.
Het zoeken van deeltjes is vaak een statistische onderneming, waarbij gezocht wordt naar een piek in een bepaalde variatie. Als die piek er is betekent dat dat je die piek niet zonder het bestaan van dat deeltje kunt verklaren.

Ook worden een aantal praktische implicaties van het onderzoek verteld, zoals het bestralen van kankercellen, röntgenfoto's en elektrische centrales.

Half of a yellow sun - Chimamanda Ngozi Adichie

De setting van dit boek, Biaffra, is erg interessant, maar de karakters, mensen in de midden- en bovenklassa van de Nigeriaanse maatschappij, raakten me op de een of andere manier niet zo.

Just kids - Patti Smith

Het heeft langer geduurd dan ik had verwacht om dit boek te lezen. Misschien was ik bang dat het tegen zou vallen, als fan van Patti Smith? Maar uitiendelijk heb ik mijn leesclub gevraagd om het boek te bespreken tijdens de komende meetup, en daardoor heb ik het nu gelezen!

Uiteindelijk blijkt het een typische iiwi-boek, een coming of age verhaal van twee kunstenaars, een vriendschap/relatie van twee jonge mensen die zoekend zijn naar hun sexualiteit en volwassenheid. Hun doel in hun leven is hun van begin af an duidelijk, kunstenaar worden, maar hoe bereik je dat?

Het mooist vond ik het deel in het Chelsea hotel, een plek waar veel kunstenaars hebben gewoond en geleefd. Ook Patti Smith en Robert Mapplethorp hadden er een kamer. 

Eigenlijk is dit meer een boek over Mapplethorp dan over Patti Smith, het is een liefdevol portret van hun vriendschap door de ogen van Patti Smith. Veel liefdevoller en vriendelijker dan de kunst van Mapplethorp zelf, die ik erg recht voor zijn raap vind.

Het boek gaat nu naar een ander lid van de boekenclub!

Homo deus - Yuval Noah Harari

Ik heb dit boek gekregen van vrienden om te lezen, en heb er vel plezier van gehad. Niet eens zozeer vanwege de grote draad van het verhaal, maar de kleine informatieve zijstapjes, waar er in dit boek veel van zijn.

Harari begint zijn boek met de stelling dat mensen een nieuwe agenda nodig hebben. Veel van wat de afgelopen eeuwen de grote vraagstukken waren zijn er niet meer. Oorlog is er steeds minder, hongersnood is er alleen wanneer er een leider of lediers zijn die dat willen, plagen en infectieziekten zijn geneesbaar. Wat zijn de grote vraagstukken van morgen? Volgens Harari zijn dat het uitstellen of overwinnen van de dood, het recht op geluk en het upgraden van de mens in een soort van godheid.
In het volgende deel gaat Harari in op hoe de mens de wereld heeft veroverd. Hij ziet daarbij een aantal kantelmomenten, met ieder zijn geloof. De eerste mensen, jager verzamelaars, waren volgens hem animisten, met goden voor alles. Zij stonden in de wereld om hun heen, die hun voedde en hun doodde. Veel hedendaagse jager verzamelaarstammen zijn nog steeds animisten. Bij het ontstaan van de ladbouw, geld en schrijven ontstond een nieuwe samenleving. Die stond niet meer in de wereld, maar had zijn maastschappij buiten de wereld om. De wereld en dieren werden vijanden. Hier ontstonden monotheistische goden, met een mensheid die boven de wereld en de dieren verheven was, ze temde of doodde. In de derde fase, die van de industriële revolutie, onstond het humanisme, waarbij de mens en zijn gevoelens volledig centraal staan. Zowel liberalisme, fascisme als communisme ziet Harari als elkaar concurende visies van humanisme, waarvan uiteindelijk het liberalsime is overgebleven.
In het volgende hoofdstuk gaat hij in op het liberalisme. Bij het liberalisme staat de vrijheid van de mens centraal. Mensen zijn vrij in hun keuzes, en als je mensen laat kiezen komt het tot het beste resultaat voor de wereld. Daarom hebben wij verkiezingen en heeft de consument altijd gelijk. Maar wat nu, stelt Harari, als blijkt dat mensen helemaal niet vrij zijn in hun keuzes? Daar is de wetenschap volgens hem inmiddels van overtuigd. Keuzes zijn uitkomsten van algoritmes van het brein, en zijn helemaal niet vrij. Organismen zijn volgens de wetenschap algoritmes en het leven is dataprocessing (wij zijn ons brein). Neem daarbij dat we machines bouwen die steeds beter en beter worden, juist in algoritmen en dataprocessing. Wat is de plaats van de mens in de wereld waarin er veel betere systemen zijn voor algoritmen en dataprocessing? Wat zal er gebeuren als er niet levende digitale algoritmes zijn (Google, Facebook), die onszelf veel beter kennen dat wijzelf ons kennen? Wat is het nut van stemmen als zo'n algoritme al lang weet wat ik zou gaan stemmen? Wat zijn mijn keuzes als dat algoritme veel beter weet dan ik wat mijn keuzes zijn? Daarin zijn er volgens Harari in de laatste hoofdstukken twee hoofdstromingen, twee nieuwe religies: techno-humanisme en datareligie. Techno humanisme wil menselijke geest upgraden in nieuwe vormen van bewustzijn. Het probleem hierbij is dat we op dit moment niet eens weten wat bewustzijn precies is en wat de oorzaak van bewustzijn is, laat staan dat we weten welke andere mentale staten er zijn. Datareligie gaat ervan uit dat we ons leven, ons bewustzijn, in handen moeten leggen van die nieuwe algoritmen, die immers veel beter zijn in dataprocessing dan wij zijn. Als we vrijheid van informati koesteren en alle informatie in die nieuwe algoritmen voedden, zullen die veel betere keuzes voor ons maken dan wij ooit zouden doen. Als we onze privacy volldig opgeven, zullen we betere mensen worden.

Wide Sargasso sea - Jean Rhys

In the end I really fell in love with this book. In the beginning I had a hard time with it; everybody is so conscious, self conscious and class conscious, about everyone. Every encounter is a dance around each other, What are you? White? English? Creole? Free or freed? As Rocheser thinks; Long, sad dark alien eyes. Creole or pure English descent she may be, but they are not English or European either.
Parts of the novel I read as a kind of feverish dream, set about when an European comes to the tropical forest, so out of place, so not in charge as he normally is. So near the forest. Don't you know that this is a dangerous place? And the dark forest always wins? Always. If you don't, you soon will, and I can do nothing to help you. As Rochester says: I all ready had a fever. You wonder who is actually getting mad, Antoinette or Rochester.
The last part of the story links the book to Jane Eyre. 

Stad der dieven - David Benioff

Ik vond dit een erg mooie roman. Hij is de schrijver van de tv serie bewerking van Games of Thrones, maar dit is iets heel anders. Het gaat over twee jongens uit Leningrad in 1942, belegerd in een stad zonder eten, die van een kolonel de opdracht krijgen om 12 eieren te vinden voor de bruidstaart van zijn dochter. Het is gruwelijk, maar ook erg mooi.

De tweede helft - Assita Kanko

Dit was niet bepaald een opwekkend boek, hoofdstukken over gendercide, besnijdenis, verkrachting, eerwraak. Ik weet dat uit cijfers blijkt dat het steeds beter gaat met de wereld, maar dit boek gaf me soms het gevoel dat de wereld voor vrouwen een hel op Aarde is en voor vel vrouwen is dat ook zo. Toch moet ik mij voorhouden dat het steeds beter gaat. Ik weet ook vaak niet wat je nog zou kunnen doen, dat maakt het nog mismoediger.

Besnijdenis bijvoorbeeld, is hier strafbaar, er zijn mogelijkheden om aangifte te doen, zelfs jaren na dato, er wordt gecontroleerd voor zover dat mogelijk is op uitreizen om in een buitenland meisjes te laten besnijden.

De oplossing moet toch uit de mensen zelf komen. Dat blijkt ook uit de oplossingen die Kanko biedt, die erg soft zijn; mentaliteit veranderen, scholing, toegang tot informatie.

Wat ik wel denk is dat wij, als maatschappij in Nederland, mensen die hier wonen altijd ingangen moeten bieden om in onze maatschappij te wortelen. Dat doen we volgens mij nu vaak niet; mensen moeten zich aanpassen, wat eigenlijk betekent: het eens zijn met ons. We zouden mensen die hier komn, of tweede en derde generaties, moeten laten merken dat zij gewoon Nederlander zijn, als je je houdt aan de wetten en regels. Ik denk dat veel mensen zich nu afgewezen voelen, dat ook worden, continu, in de manier waarop ze worden aangesproken door ons, door onze politici, in onze facebookgroepen. Als meisje kun je dan moeilijk ergens heen en blijf je vast zitten tussen de cultuur van je familie en die van het land waar je woont.

In inburgering zou nog veel kunnen verbeteren. Inburgeraars zouden moeten leren dat een islamitisch huwelijk geen rechtstatus heeft, en je dan dus niet getrouwt bent. Dat mannen met een vrouw geen recht op je hebben, geen invloed op jou hoeven hebben. Ik denk dat verplicht eerst een burgerlijk huwelijk voor een religieuze ceremonie ook goed zou zijn.

Andere rechtbanken dan de officiële, zoals islamitsche rechtbanken, shariarechtbanken in Engeland, zouden er niet moeten zijn in het westen. Die geven een bepaald zegel, een pretentie, aan afgedwongen regels, die geen rechtsgeldige status hebben. Het recht is voor iedereen hetzelfde, en dat moet ook in de instanties blijken.

Heel veel voelt voor mij te maken te hebben met de manier waarop families invloed hebben en houden op de keuze en de toekomst van vrouwen. Zeker, eigen keuze in partners en werk is niet zaligmakend, maar het is beter denk ik dan de familie de touwtjes in handen laten hebben.

Soms vind ik wel dat Kanko zich onheus bejegend voelt als dat niet zo is. Vraag je ook aan mannen 'Lukt het werken nu je net een kleintje hebt?' Euh, ja, dat vraag ik ook aan mannen, en vind ik geen verkeerde vraag, want werk en beginnend ouderschap is zwaar en ingewikkeld voor mannen en vrouwen. Ik vind wel, net als Kanko, dat vrouwen en mannen dezelfde ouderschapsrechten zouden moeten hebben. Alleen al omdat ik denk dat de misplaatste vraag bij sollicitaties aan vrouwen, 'Wil je binnenkort een kindje' dan misschien minder vaak gesteld wordt omdat de reden ervoor ontbreekt. Voor een man die een kindje krijgt gelden voor de werkgever dan immers dezelfde plichten.

Er is nog veel te doen, eindigd dit boek, en Kanko schrijft dat ze een hart vol hoop heeft. Ik geef toe dat ik dat na het lezen van dit boek mijn hart niet zo vol van hoop is.

Dit boek heeft dit jaar urgentie gekregen door de Metoo discussie. Die ging er om dat vrouwen die aangifte doen niet alleen staan, dat bijna iedere vrouw in haar leven wel een vorm van seksuele of fysieke vernedering heeft meegemaakt. Ik ben afgehaakt toen een man in een talkshow beweerde dat we niet moesten overdrijven, want hij had gehoord dat mannen vrouwen geen mond-op-mond-beademing meer durfden te geven. Die man zit nog steeds in talkshows, heeft geen weerwoord gekregen. Er is nog veel te doen.

The wooden sea - Jonathan Caroll

"There are no rules, man. Get used to it." 

 This sums up this book quite nicely I think, and therefore it reminded me of Dirk Gently. I struggled with the fact that there seems to be no consequences to the time travel paradoxes, like killing your older self, or changing yourself in the now seeming to have no affect on the you in the future. But it was a nice read. Some quotes I enjoyed:

 "Blame is always convenient because it is so decisive: My fault. Your fault. But marriage is never that clear-cut. He pisses you off here, you piss hime off there. Sometimes you end up with a toiletbowl so full neither of you can flush it."

 "How am I hearing this? How does this work?"

 Gus announced authoritatively, "Linear matrix Tubing."

 "Say what?"

 "Linear matrix tubing. There's a deliberated fiber-optic conduit bleached through an open-end ekistics feed -"

Tokyo tapes nr. 6-4 - Hideo Yokoyama

Op pagina 407 zegt de hoofdpersoon 'Ik heb genoeg gehad van al dat gepraat over tactieken.'
Waarop ik hardop tegen het boek zei: 'Anders ik wel!'

Radetzkymars - Joseph Roth

Ik heb dit boek gelezen tijdens de enorm hete zomer (37 graden!) van 2018, in het huis waar ik op de honden paste. Ik vond het een erg mooi boek. Ter volledigheid een kaartje van het Habsburgse rijk in die periode.

Tijdens het lezen van het boek heb ik wat extra informatie gezocht over de dubbelmonarchie op het web en in het boek Europe, A history.

De zwembadbibliotheek - Alan Hollinghurst

Ik heb dit boek sinds 1994, en ben er twee keer al in begonnen. Drie keer is scheepsrecht blijkt weer, want deze keer heb ik hem wel uitgelezen. In de tussentijd heb ik de Schoonheidslijn van hem gelezen, en dat was wel een boek dat ik in een keer uit las. De eerste twee keer vond ik het ook al een mooi tijdsbeeld van de homowereld voor de aidscrisis, van pisbakken en homosauna's, vooral erg sexueel. Waar ik moeite mee had was dat de plot nergens naar toe lijkt te gaan. Er is een moord, maar die hangt er een beetje bij en is eigenlijk niet meer dan een soort subplot. Het vriendje wordt opgelapt door een andere vriend die dokter is, en verdwijnt spoorloos. Op pagina 300 van het boek vroeg ik me nog af waar het nou heen zou leiden, maar op pagina 380 is het verhaal dan toch min of meer afgerond.

Ver van de boom, als je kind anders is - Andrew Solomon

Dit interessante boek van meer dan 800 bladzijden over aandoening en identiteit heb ik dit jaar gelezen. Ieder hoofdstuk heeft een andere aandoening als onderwerp, dus ik heb na ieder hoofdstuk een ander non fictie boek gelezen.
Buitenstaanders zien een aandoening vaak als een ziekte, iets dat moet genezen, terwijl degene die de aandoening heeft het vaak voelt als zijn identiteit, iets dat behouden moet blijven. Daardoor ontstaan vaak fricties, wel of geen gehoorapparaat bij dove kinderen, wel of geen test voor het syndroom van Down. Andrew Solomon heeft heel veel interview gehouden, met kinderen, met hun ouders, met doktoren, en hij staat erg open voor alles wat er wordt gezegd. Daardoor is het een erg interessant boek geworden, waarover je erg kunt nadenken. Dwergen ledemaatverlengende operaties geven, ik vind dat niets en zelfs eng, maar evenzo dwergen die via IVF kinderen krijgen die geselecteerd zijn zodat ze ook dwerg zijn, moet je dat willen?Wat betekent het om een kind te zijn van een verkrachting, of een ouder van een kind met klassiek autisme?
Het valt mij op in het boek dat als er iets gebeurt dat goed is voor het kind, speciale lessen, mogelijkheden voor doventolken op school, een groep van gelijkgestemde kinderen met deelfde aandoening, dat er is omdat er ouders, vaak moeders, zijn die zich daar zo enorm voor hebben ingespannen. De regels van de overheid werken over het algemeen niet. Dat stemt mij wel treurig, als maatschappij kunnen we het blijkbaar niet goed regelen. Als ouder van een kind met een aandoening ben je vaak wel je leven lang een ouder. Volwassenen met een aandoening zoals dwerggroei, autisme, down, of een handicap, zijn veelal slechts matig of helemaal niet zelfstandig. Maar wat gebeurt er als de ouder wegvalt, er niet meer is?
Het laatste hoofdstuk gaat over het ouderschap van Andrew Solomon zelf. Hij en zijn partner zijn donorouder van twee verschillende gezinnen, onder verschillende regelingen, waarbij Andrew Solomon wel bij de opvoeding van zijn donordochter is betrokken, en zijn partner juist een contract heeft gesloten met een lesbisch echtpaar dat zij, en niet hij, zeggenschap hebben over de opvoeding van de twee kinderen (bij iedere ouder een). Zelf hebben Andrew Solomon en zijn partner ook een kind en dat kind natuurlijk ook een donormoeder. Dat hoofdstuk doet je realiseren dat je in de wet als deze nieuwe vormen van ouderschap wel kunt wegredeneren onder het mom van biologie, een kind heeft 1 vader en 1 biologische moeder, maar dat het ouderschap van al die andere partners daarmee natuurlijk niet verdwijnt. Ook hierin zit volgens mij een soort discussie tussen de biologie en de identiteit.

The power - Naomi Elderman

This was actually a book published this year!
That was fun, a book that read as a Netflix series. The novel is more action than character based in my opinion. I just read the Handmaid's tale a month ago, these novels are like yin and yang to each other. 

Ghana ga weg - Taiye Selasi

Ik vond het verhaal van dit boek mooi, maar ik vond het niet elegant geschreven. het zijn onrustige, hakkende zinnen, soms zelf maar halve zinnen, herhalende halve zinnen. Dat vond ik het hele boek door, dus dat was zo bedoeld.

Ghana ga weg beschrijft mooi het uiteenvallen van een familie, of eigenlijk meer, het weer bij elkaar komen van een volledig uiteengevallen familie, waarvan leden al jaren niet met elkaar gesproken hebben. Het verhaal hoe de familie uit elkaar is gevallen is mooi in elkaar gezet. Veel is indirect, zonder veel te vragen gaan de leden van dingen uit, vanuit hun eigen gevoelens en gedachten. Zo denkt Kehinde, een van een tweeling, tot diep in zijn volwassen leven dat hij niet de kunstenaar mocht worden die hij is, maar eigenlijk chirurg had moeten zijn net als zijn vader, en dat zijn vader hem daarom altijd als de mindere van zijn broer, wel chirurg, heeft gevonden. Tot hij, op bezoek bij familie van zijn vader, uiteindelijk hoort dat zijn vader, en zijn grootvader, eigenlijk diep in hun eigen ziel ook kunstenaar waren, en zijn vader wellicht heel anders over hem dacht dan hij altijd geloofde.
Bij die gedachten en dat verhaal past die schrijfstijl dan wel.

Het boek geeft ook een goed beeld van het moderne Afrika, de steden, de huizen, het stof. De bedienden, wat voor mij vreemd was, bijna negentiende eeuws Engels, mensen die pas in hun element zijn als er bezoek komt, vorm is, etiquette vereist lijkt.
In veel boeken die ik over deze streek van Afrika gelezen heb, Nigeria, Ghana, Liberia, datgene wat ik donker Afrika noem, zit een vorm van magie, voodoo, een associatieve gedachtenstroom zoals in een koortsdroom. Die zitten ook in dit boek. De setting is dus modern, maar er sijplet nog steeds iets van vroegere voodooreligie doorheen; de tweeling, die een soort totem is voor good fortune, broer en zus die elkaars gevoelens voelen, al zijn ze ver van elkaar af.

Ghana ga weg geeft ook een mooi beeld over immigratie. Hoe de twee hoofdpersonen, uit Ghana en Nigeria, in de VS komen en wat het voor hen betekent. Zo heeft Kweku het gevoel dat hij moet slagen, van zichzelf, van zijn land, van zijn vrouw, en raakt volkomen in paniek als er iets gebeurt waardoor dat niet lukt. Ook de kinderen vinden van zichzelf dat ze moeten slagen, altijd de hoogste cijfers hebben, altijd de top van de klas zijn.
Er zit herhaling in de familiegeschiedenissen. Beide families zijn uit elkaar getrokken door grote gebeurtenissen, de immigratie trekt uiteindelijk ook deze familie uit elkaar. En komt Folasadé (wat een mooie naam) bij hun huwelijks- en werkcrisis uiteindelijk tot de conclusie dat ze doen wat ze altijd doen bij een crisis: weglopen.

Immigratie is ook identiteit. Kweku, de vader, gaat uiteindelijk terug naar Ghana, en is in de ogen van zijn zoon de archetypische Afrikaanse man die zijn vrouw verlaat, kinderen achterlaat en een bijzit neemt.  Hij is, ondanks afstuderen op de Uni in de VS, en daar een gezin beginnen en een glanzende carière als chirurg, tot het moment..., voor zijn kinderen een Afrikaan gebleven. Met dat gevoel niet die Afrikaan te willen zijn waarvoor hij zijn vader houdt, worstelt Obu weer in zijn relatie.
De kinderen zijn over de hele wereld uitgespuwt, en zijn in hun vezels geen Afrikanen meer, ze houden niet van het land waar ze nu voor de begrafenis naartoe moeten, niet van de cultuur, niet van de uitingen van die cultuur in het Westen. Maar ze zijn ook geen Amerikanen, waar zij opgegroeid zijn, of Engelsen, waar zij wonen.
Hun moeder, Folasadé (ik mag het nog een keer schrijven) is opgegroeid in Nigeria, via de VS, waar ze haar Ghanese ontmoet, uiteindelijk terechtgekomen in Ghana, waar ze een huis heeft geërfd (dat huis met de bedienden). Haar vader was Igbo, zij was dat ook, maar dat is iets dat ze is kwijtgeraakt in de Biafra oorlog, waar haar vader wordt vermoord en zij moet vluchten.

Wat de tweeling uiteindelijk overkomt is groot, en misschien wel te groot. Alsof het toch allemaal niet genoeg was voor Taiye Selasi en er iets groots en duisters moest zijn, om tot catharsis te mogen leiden. Want over kleine dingen die groot worden, schrijf je geen roman. Dat vond ik wel jammer.

Ik had helaas een misdruk van dit boek, er missen dertig pagina's. Die heb ik in de bibliotheek gelezen. Het boek gaat nu dus helaas weg, want aan een misdruk heeft niemand meer iets.

Notes from a small Island - Bill Bryson

 I took this book from a Bookcrossing meeting thinking I might just buy an Interrail and go on a journey training in Britain. I not going to, why should I go and see everything in one go when I can come back several times?
This book made me come to realize in puzzlement that I have never been to Britain alone, although being a keen solotraveler, and the times I did not travel solo are countable on the fingers of one hand. And those times have been to Britain, remarkable. Maybe there is something dark about Britain, something with old stone monuments, witches circles or ancient creatures still alive in lakes. Or it might be the prospect of being in a pub alone with 100 drunk Brits, I don't know.
I have never been to Britain properly, but the first 100 pages are about places I actually have been to, and this being a book about travel through the whole of Britain, and containing 300 or so pages, you could argue I have seen one third of the country. This being Dover, London and the New forest.

The book is a bit outdated in some regards, not like the change in places in the 2000's, I would not know except for London, and possible London is odd, as Amsterdam is, changing all together 10 times before in another city lightblue navy shirt instead of dark are all the rage. But in sentences like But I had taken to tucking my trousers in my socks (tough I have yet to find anyone who can explain to me what benefits this actually confers, other than making one look serious and commited). Lime disease anyone?

The stories of Bill Bryson are identifiable from the start, where he has to camp out in something of a bus shelter and puts every piece of clothing he has on him to stay warm, his travels on the train and bus, or his awkwardness sitting alone in a restaurant at a table of four. On the other hand the book is really British. Like, Robert Maxwell who??
I have to admit I felt like stopping at some point, where I thought the book became tedious, but I'm reaching the end now, so kept along, and then came a part, on Blackpool, or on walking, I did like very much. Sometimes I was annoyed by Bill Bryson's attitude, wanting every landmark to stay in place, but yet not wanting to pay 90 p, 90p!, entrancefee. 

It will now go to another bookcrossing meeting, for new readers.

In dit leven of het volgende - Demian Vitanza

In dit leven of het volgende is een roman naar aanleiding van gesprekken die de schrijver Demian Vitanza in een Noorse gevangenis had met een teruggekeerde syriëganger.
Dat de vorm een roman is is interessant, het bied allerlei vragen. Wat is er waar, wat is wekelijkheid, en waar hebben de schrijver of de verteller dingen expres weggelaten. De schrijver nodigt in bepaalde delen ook echt uit om te twijfelen. Wat dat betreft doet het denken aan Alias grace, waarbij de hoofdpersoon haar verhaal verteld aan een psychiater, die ook voortdurend ingrijpt en zegt Maar in de rechtbank zei je iets anders.
Ik denk dat het lven in Syrië best erg waarheidsgetrouw is. Een oorlog is niet wat wij denken, het is veel losser, waarbij op plekken er niet veel gebeurd, war de bevolking probeert te blijven leven in de omstandigheden en er dus gewoon mobieltjes en internet is, en er restaurants en falafaltenten open zijn, want ook dat hebben mensen nodig.
Het boek stelt de vraag wat terrorisme is. Dat is een ingewikkelde vraag, want wanneer is helpen aan de verkeerde kant terrorisme, en wat is eigenlijk de verkeerde kant? De opstandelingen in Syrië waren eerst de goede kant tenslotte. De situatie is Syrië is volstrekt onbegrijpelijk. Tariq stelt dat hij nooit een kant heeft gekozen, omdat hij niet moslims wilde doden, maar hij ging daarhen om de opstand te helpen en daarmee moslims te doden. Hij ziet sommige Syriers niet als moslims. Dat neigt
meer naar de opvatting van IS dan die van anderen, die stellen dat moslims pas in de hemel veroordeelt zullen worden. Tariq maakt van zichzelf geen held. En ook zijn donkere kant, bijvoorbeeld als hij vertelt dat het ergens in hem wel genoegen doet om een gedode vijand achter een auto aan te zien owrden getrokken, komt naar voren.
Een goed geschreven, actueel en interessant boek, dat veel vragen oproept.

Gelezen voor onze pop-up leesclub.

V - notitites bij een reis naar Vietnam - Kristien Hemmerechts

De grootste moeite die ik met dit boek heb is dat het voor mijn gevoel bijna niet over die fietsreis gaat. Op de eerste bladzijde staat de route die ze heeft getandemd, maar er is geen verbinding tussen de observaties en gedachten van Kristien Hemmerechts, en die route. Voor mij is een fietsvakantie niet alleen een vakantie in het land, maar ook een vakantie in de tijd. Er zit een chronologie in, die hier mist.
Een paar stukjes die ik heb onderstreept gaan nu juist wel over de fietsroute:
- Blijkbaar zijn er in Vietnam nog steeds wegen waarvan je niet geacht wordt die te gaan als toerist, terwijl Vietnamezen niet mogen zeggen waarom niet. Dat is politiek.
- En er staat een leuke passage in over eten (nu gaat best veel over eten, vooral over Pho!), waarin zij stelt dat je als reiziger die niet collectief boekt je altijd, iedere dag, zelf een plek moet vinden waar je eten kunt krijgen, en je een soort hamsteraar voor eten wordt, iets wat ik wel herken!

The handmaid's tale - Margaret Atwood

 Where in the last book of Margaret Atwood I read, Oryx and Crake, the world is very vast, in this book the world is the opposite, very tiny. Offred lives in her room, and out shopping in the small town, that is her world, and our world while reading. There is a world outside this, colonies where people are banned to do slavery work, and a world where there is a war raging, but other then some newsclips you never see anything of this, and how this world and that world combine (what is outside the wall?) you never really see, as Offred never really sees anymore. This book is the written account of Offred, making it even smaller.
This is a distopian world . 'I remember the rules, rules that were never spelled out, but that every woman knew: don't open you door to a stranger, even if he says it is the police. Make him slide his ID under the door. Don't stop on the road to help a motorist pretending to be in trouble. Keep the locks and keep going. If anyone whistles, don't turn and look. Don't go in the laundromat, by yourself, at night.' But! This is what this distopian world says about the world before, about our world!

(I have been to laundromats by myself at night by the way).

Names are evidence. Offred, Ofglen. Woman are not more than the property of certain men. That is I think why it feels so important, in this day and age (having been written in another world altogether, in 1985, when the USSR was still existing, the wall and the towers had not fallen). 

One thing that caught me was that everything in this world was restricted, except smoking! 

Drie minuten in Polen - Glenn Kurtz

Glenn Kurtz vind in het huis van zijn ouders een vakantiefilmpje van hun reis naar Europa in 1938 (ze waren welgestelden uit NYC). Ze gingen onder andere naar een dorpje in Polen, voornamelijk Joods. Van dat dorpje is bijna niemand meer in leven. Het boek biedt een inkijkje in het leven in een Sjtetl aan de hand van die film van drie minuten.

Een beetje zoals ik een paar dagen geleden in een actualiteitenprogramma zag, waar een boek werd gepresenteerd over het leven van de Joodse community in Friesland, aan de hand van spullen die kinderen van Joodse ouders geerfd hadden gekregen in een koffer. Die koffer mocht hun leven lang niet opengemaakt worden. Er was helemaal niets bekend van een Friese Joodse gemeenschap voor deze vondst.

Dit is een vorm van derde generatie geschiedschrijving, zoals ik dat noem. In het begin is er vooral de overlevering van mensen die direct betrokken zijn geweest, geschiedschrijving van heel dichtbij, heel erg betrokken. Na verloop van tijd komt er meer afstand, meer ruimte voor reflectie omdat de geschiedschrijving ook gedaan wordt door de tweede generatie, die niet zelf het heeft meegemaakt. In dit boek is de persoonlijke overlevering de verhalen van de kinderen, de enige personen die er waren en nu nog leven, die de schrijver probeert op te sporen aan de hand van de drie minuten film die hij in het huis van zijn opa heeft gevonden van een stadje in Polen net voor de Oorlog, met de soms weinige herinneringen die zij op kunnen roepen op oude leeftijd van iets dat vaak heel erg verdrongen is geweest. De reactie is vaak dat ze niet wisten dat ze al die herinneringen nog hadden.

De schrijver vind de mensen uit de stadje vaak via overleveringen die zij hebben ingesproken bij verschillende Joodse instituten die juist bezig zijn met het verzamelen van alle persoonlijke verhalen van mensen die er nog zijn, als ze nog leven, om zo de gscheidenis levend te houden. Die overleveringen zijn vaak de verhalen tijdens de oorlog. De schrijver probeert om het leven en het verhaal van het stadje net voor de Oorlog te reconstrueren, leven en verhalen die bijna helemaal zijn verdwenen.

Dit is de link naar het filpmje waar het om gaat!
https://www.youtube.com/watch?v=V9PzAlbvA08

Ooit was er een gemeenschap van Joden, die leefden, inkopen deden, trouwden, vrienden waren. Na de Tweede Wereldoorlog was die gemeenschap verdwenen. Er werd nog wel een Nasielsk Comité voor overlevenden opgericht in Warschau, maar de overlevenden van het vroegere Nasielsk vormden geen gemeenschap meer. Uiteindelijk komt Kurtz tot ongeveer 80 overlevenden van de duizenden Joden die in Nasielsk hebben gewoond.

The dry - Jane Harper

 This was an enjoyable read, though not one that would make my top of the year. The flashbakcs for instance I found more or less repetative and unnecessary. I am picky about thrillers; I do not read much of them, so when I pick one I tend to choose the ones in which something really catches my interest. In this case the backdrop of Drought in middle Australia.
 When Jane Harper moved from the north of England to southeastern Australia, her new home was enduring its worst drought on record. As a reporter on the Geelong Advertiser in the late Noughties, she would visit parched rural farming communities in the state of Victoria, desperate after more than a decade of poor rainfall. I read in the Sunday Times, so she used the tip everyone gets on a creative writing course: write what you know about.

Schaarste - Hoe gebrek aan tijd en geld ons gedrag bepalen - Sendhil Mullainathan, Eldar Shafir

Interessant boek! Schaarste, aan geld, aan tijd, doet iets met ons brein. Wij nemen andere beslissingen doordat we gefocust zijn op de schaarste van nu. Schaarste zorgt voor een vermindering van bandbreedte in ons denken.
'Heb je ooit gezegd"'Ik wil deze belangrijke beslissing nu niet nemen; mijn bandbreedte is zwaarbelast?'' 
Ja, dat heb ik wel eens. Hoewel niet met de woorden bandbreedte. Het wordt over het algemeen niet geaccepteerd.

The Golden house - Salman Rushdie

Het eerste boek van de pop-up leesclup. Mijn allereerste Salman Rusdie. Ik ken Rusdie natuurlijk vanwege de controverse rond de Duivelsverzen. In die tijd begreep ik er niets van. Toen kwam Rusdie in 'Hier is Andriaan van Dis', in een gesprek vol verwijzingen naar literatuur, religie en geschiednis waar ik niets van begreep, zodat ik tot de conclusie kwam dat Rsudie lezen way out of my league was. Pas nu durf ik het aan, dertig, veertig jaar na dato.

Een roman over het nu! Salman Rusdie vertelt over het Amerika vanaf de inauguratie van Barack Obama tot de verkiezing van Trump. In het boek wordt de commic schurk the Joker verkozen. Alle hedendaagse thema's komen aan bod, immigratie, identiteit, rijkdom en armoede, nepnieuws, waarheid, terrorisme. Het verhaal gaat over René, een twintiger die zoekt naar een doel in zijn leven. Hij wil filmmaker worden. In de puissant rijke buurt van New York waar hij woont komt de familie Golden wonen, immigranten die zijn gevlucht om redenen die niet genoemd mogen worden uit een land dat niet genoemd mag worden. De Goldens nemen een nieuwe naam aan, een nieuw leven, en hun oude leven mag vooral niet bekend worden. De Goldens zijn enorm rijk. Maar hoe zijn ze dat geworden? De familie Golen bestaat uit de vader en zijn drie zoons. Waar is hun moeder? Waarom zijn ze naar de VS gekomen? Wat zijn de levens van de zonen, hun drijfveren, verlangens? René ziet in de familie Golden het verhaal voor zijn film. Zoals een filmmaker betaamt wil hij observeren. Maar door een beslissing wordt het speler in het verhaal van de familie Golden. Uiteindelijk wordt het verhaal misschien meer het verhaal van René zelf...

Neverwhere - Neil Gaiman

I have read a lot of Neil Gaimans graphic novels, but never one of his books. I love his graphic novel work because it is something new, really renewing the genre. I liked this book of his, but I did not think it was so innovating as his graphic novel work. One way or another, when reading this book I could feel that the text was intended for a televisionseries.
This book would be nice to read on a holiday in London-above, journeying through the same places and underground stations as the book. 

Ik, Robot - Isaac Asimov

Het zijn eigenlijk korte filosifische verhalen die te maken hebben met een van de drie door Asimov bedachte robotwetten, die min of meer aan. elkaar worden gepraat door iemand die een artikel wil schrijven. Best leuk, maar niet zo confronterend als Ghost in the shell. Gaat het laatste verhaal nou over big-data?

Vrouw breekt los - Kjeld Duits

Ik vond het een zeer goed boek over het huidige Japan. Het komt overeen met wat ik heb gezien in Tokio afgelopen jaar. De over elkaar heen liggende wegen, de Matsuri festivals, de vele 65+ers die werken in kleine baantjes, de manier waarop wensen aan de Goden gegeven worden bij Boedhistische tempels, dat is 15 jaar laten nog zo!
Het verhaal over de weg gewezen worden naar niets is me letterlijk overkomen toen ik naar mijn boekenhostel zocht. Ik was een verkeerd gebouw binnengelopen (nadat ik al een uur had lopen zoeken) waar ik dacht dat het hostel op een van de verdiepingen zou zijn, en de receptionist die ik de Japanse karakters op mijn telefoon had laten zien ging alle verdiepingen mee, naar buiten. 'Samen vinden we het wel'. In tegenstelling tot Kjeld Duits _vonden_ we het inderdaad!
Dat poppen een ziel zouden hebben volgens Japans geloof wist ik niet, maar daardoor snap ik een verhaallijn uit de japanse crimi-serie Shokuzai beter, waarin alle gezinnen grote poppen hebben die gestolen worden.
Ook de minder mooie kanten van de moderniteit van Japan komen in dit boek in verhalen naar boven. Zo wilde ik op een avond een bento eten in het park in tokio, en zag tot mijn verbazing op elk bankje een Japanse meneer zitten en andere mannen over de weg lopen. Ik dacht eerst dat het wellicht een homo-ontmoetingsplek zou zijn, maar dat leek toch ook niet zo, want ontmoet werd er niet. Uit de verhalen van Kjeld Duits begrijp ik dat het de flexwerkers van Tokio moeten zijn geweest.
Het tot diep in de avond werken zie je in de metro van Tokio, waar mensen niet meer de innerlijke kracht hebben elkaar te zien en te kijken naar de wereld. Een deel daarvan is denk ik de manier waarop je de enorme drukte in de metro moet overleven, maar Japanse forenzen vallen ook gewoon staand in slaap! 

From point to point - Xu Bing

Dit is een boek dat geheel is geschreven met emoticons! Ik heb ervan genoten. In het begin vroeg ik me af of dit het ehele boek (meer dan 100 pagina's) zou werken, maar dat doet het! Het is een erg grappig en herkenbaar verhaal. Zinnen in emoticons zijn heel apart, het leek op opnieuw leren lezen op een heel andere manier. Ik heb hard gelachen in de bus, misschien niet zo leuk voor andere reizigers. Zijn gesprek met zijn moeder is gewoon hilarisch, net zoals zijn gedachte dat hij erg op haar zou lijken als hij het kapsel zou nemen dat hem door zijn internetdate werd aangeraden.

A place called winter - Patrick Gale

Soms lees je een boek waarvan je het niet verwacht, en wordt dat een van de beste boeken die je gelezen hebt. Dit is voor mij zo'n boek. Het eerste deel, in Engeland, doet mij heel erg terugdenken aan de boeken van E.M. Forster. Het tweede deel, als de hoofdpersoon is geemigreerd naar Canada, is een settler roman over het boerenleven, de winter, de eenzaamheid. Werkelijk een prachtig boek!

Het watermerk - Sarah Smith

Ik heb dit boek gelezen tijdens mijn vakantie in Innsbruck. Het was best leuk en spannend, goed voor een vakantie! Het is een vervolg op een eerder boek van haar dat ik niet gelezen heb. Het is als losstaand boek wel te lezen, maar ik had wel moeite om te begrijpen wat personen nu eigenlijk precies van elkaar wisten.

Siddhartha - Herman Hesse

Ik las vorig jaar bij de Boeddha tentoonstelling en heb toen dit boek geleend van vrienden.
Tijdens het lezen luisterde ik naar Gorecki's Symphony no.3 en het tempo van dat stuk vermengde zich met het tempo van de zinnen uit het boek en mijn lichaamstempo van hartslag en ademhaling. Een bijna Zen ervaring denk ik.
In het begin leek het daar helemaal niet op, het was eerder een oefning in Mindfullness. Hesse herhaalt zijn eerste alineazin in al zijn metaforen zo vaak! Ik dacht echt vaak: Jaahaa, ik weet het!
Toen ik eenmaal in de reis zat, de zoektocht door het innerlijk, ging het beter.

De geest van Stalin - Martin Cruz Smith

Een Arkadi Renko thriller. De eerste Arkadi Renko's (Gorki park is welbekend) spelen in de Sovjet periode, waarna je langzaam door de glasnost en Jeltsin periode getrokken wordt. Deze thriller speelt in het begin van het Poetintijdperk. Door de reeks krijg je een mooi maar somber beeld van Rusland door al die verschillende periodes. Of het er allemaal beter van wordt dat weet ik niet zo, het blijft tochtig en koud, donker, corrupt en ook in de latere periodes heb je nooit de zekerheid dat je vrij kunt leven, maar een woord als 'espressobar', dat ik in dit boek tegenkwam, zou je in de eerste boeken niet vinden.

Het onzichtbare label - Evert Jan Quak

 Soms zou ik wel eens gewoon een universitair deelblok willen volgen. Helaas kan dat niet zomaar, ook niet als je daar wel voor wil betalen. Dit boekhoort bij zo'n blok, en ik heb het daarom gekocht.
Wat in bijna ieder hoofdstuk, over smartphones, kleding, voedsel, terugkomt, is dat producenten zelf ook niet precies weten waar hun producten nu precies gemaakt worden, welk onderdeel waar vandaan komt en wat in de hele keten de omstandigheden zijn waarin die onderdelen geproduceerd worden. Een oplossing moet dus door de hele keten heen sijpelen. Bedrijven moeten, zoals de Fairphone bijvoorbeeld probeert, weer verantwoording dragen voor de hele keten, van grondstoffen tot productie. Weten waar hun grondstoofen vandaan komen, waar de onderdelen met die grondstoffen gemaakt worden en er voor proberen te staan dat de omstandheden in die hele keten in kaart worden gebracht en verbeteren.

SOMO, de organisatie in wiens opdracht dit boek is gemaakt, hamert ieder hoofdstuk weer erop dat de overheid meer in wetgeving moet opleggen, minder aan de sector moet overlaten, dat er meer controle moet komen vanuit de overheid. Ik ben het daar mee eens, maar heb er geen enkel vertrouwen in dat dat gaat gebeuren. Dat betekent kortom dat we het zelf moeten doen volgens mij, botom up.
Maar juist in het laatste hoofdstuk, waarin het gaat over wat _wij_ als mensen kunnen doen, laat dit verder interessante boek je toch bekaaid achter. Het word wollig, gaat over bewustwording, maar wordt verder weinig concreet, terwijl mensen juist erg zoeken naar concrete dingen om te doen. Die zijn er volgens mij ook wel, maar worden niet genoemd. Mensen zijn niet alleen consument, volgens dit boek, we zijn ook belegger, spaarder, pensioenopbouwer. In die hele keten van processen moeten we stelling nemen, zoeken naar de beste oplossing binnen onze eigen kaders. Gelukkig zijn er, zeker op het internet, steeds meer websites waarin je dat makkelijk kunt onderzoeken. Via rank a brand kun je zien welke electronicaproducent wat doet voor milieu en arbeidsomstandigheden, via de eerlijke banken- en verzekeringswijzer zie je welke bank het beste is, en kun je verzekeringen en pensioenfondsen mails sturen waarin je oproept om jouw geld eerlijk te beleggen. In de winkelstraat kunnen we winkelen bij onafhankelijke biologische winkels, waardoor de relatie tussen producent en de inkoopmacht van de supermarkt weer gelijkwaardiger wordt. Helaas is het zo dat verkopers keuzevrijheid van de consument een soort heilig verklaren, maar die keuze juist alleen laten zien in de vorm van geld. Als je naar de supermarkt gaat weet je gelijk: 4,50 per pond, 2,50 per pond, aanbieding voor 1 euro. Maar voor één ster vlees, twee sterren vlees, drie sterren vlees, biologische groente of fruit uit Nederland, moet je diep op het label kijken. Ik koop vaak in e biologische winkel, maar zodra ik in een supermarkt kom, bij mij is dat de AH, word ik gelijk weer gericht op prijs en kost het me veel moeite om een beter product te kopen. Dat lukt me dan ook lang niet altijd.

Op de eerste bladzijde van het boek staat een quote van Jan-Jaap van der Wal. Zijn gast kan kiezen. Een radicale veganist worden of al zijn principes overboord gooien [...] en zich niet meer druk maken. In de 25 jaar dat ik vegetariër ben is die stelling me heel vaak voor de voeten geworpen. Zodra het gaat over vegetariër zijn, zoeken mensen naar een inconsequentie. Maar je draagt wel leren schoenen. Het is ook zielig voor de planten. Je eet wel eens een ei, daar worden haantjes voor gedood. Allemaal waar. Maar ik ben geen heilige, en doe me ook niet voor als een heilige. Als je alleen een keuze kunt maken als je volmaakt bent, dan maakt dus niemand een keuze en gooit iedereen inderdaad al zijn principes overboord.

Eén zin uit het boek blijft mij bij: 'De fairtrade banaan heeft in Nederland een marktaandeel van 4%, in Groot-Brittannië ligt dat rond de 20% en in Zwitserland zelfs 48%'. Ik denk dat de oplossing begint bij de vraag: Hoe komt dit?

De laatste - didier Comès

Ik ben mijn stripverzameling in de boekendatabase aan het zetten en heb er maar eens een uitgepakt om te lezen. Ik vond dat een minder boek van Comès, de vermenging van geesten en dierenwereld vond ik hier te makkelijk, te direct. Er blijft vanaf het begin niets te gissen over.

Martin Bauman - David Leavitt

Het was lang geleden dat ik David Leavitt las. Dit boek heeft dan ook lang in de kast gestaan. David Leavitt schrijft mooi, maar dit boek beklijft bij mij niet echt. Daarvoor sta ik misschien de ver van de schrijverswereld af.