Ik heb dit boek gevonden in de minibieb van het buurthuis tijdens verkiezingsdag. Leuk dat je heel japan doorreist, van Fukushima naar Niigata naar Kanazawa, het meer Biwa, de bergen boven Hirosjima en utieindelijk Kyushu. Veel mensen in dit boek hebben hun eigen rijstveldje, ik weet niet of dat nog realiteit is in Japan.
In het boek draait het om een 19 eeuwse rechtzaak over iemand die beweert een overleden gewaande lord te zijn. Doordat in die tijd de dagelijkse krant net opkwam, net als de sociale media nu, en iedere dag een nieuw stuk moesten hebben, was dit voer voor de media, en voor alle lezers.
Het boek draait om mevrouw Touchet (touchit, die zichzelf touché noemt), een nicht en huishoudster van een middelmatige veelschrijver, die in de literaire kringen van die tijd verkeerde, net weer getrouwd met een veel jongere vrouw, ooit van licht zeden. Mevrouw Touchet krijgt een relatie met zijn eerste vrouw als de schrijver, jong nog, naar Italië vertrekt om literaire voeding op te doen. Met haar gaat ze naar de eerste meetups van vrouwen tegen de slavernij, een zaak waar ze groot aanhanger van wordt. Zo springt de roman tussen het verleden van de familie en het heden van de familie, waarbij mevrouw Touchet met de nieuwe vrouw van de schrijver naar de rechtzaak gaat, die jaren voortduurt. Daar rakt ze in de ban van een van de getuige van de 'lord', Andrew Bogle, die op Jamaica is geboren.
Als de rechtzaak verdaagt wordt omdat een andere opgeroepen getuige beweert dat de overleden lord een tatoeage op zijn arm zou hebben gehad, die de huidige lord niet heeft, weet ze hem mee te nemen naar een café en vertelt hij haar zijn levensverhaal.
Het eerste deel van het verhaal zit vol humor, vol stylistische grapjes bijvoorbeeld met de hoofdstuktitels, of als mevrouw Touchet, de eerste lezer van de romans van de schrijver, uiteindelijk steeds minder ver komt in de romans tot het punt waar ze al vastloopt op de eerste pagina, waarna het volgende hoofdstuk die eerste pagina is, is het deel in Jamaica, schrijnend en komt daardoor ook extra hard aan.
Een schrijver op het toppunt van diens kunnen!
Ik heb dit boek in twee sessies gelezen. Eerst over de begintijd, waarin de avant-gardisten, over het algemeen per ongeluk, een tijd op sleutelposities in de Russische kunstsector terechtkwamen.
Tussendoor ben ik naar de tenstoonstelling over de futuristen in het Kroller Moller geweest, waar ik onder andere een maquette van de toren van Tatlin zag en de opera van Malevitsj. Ook werden daar werken van El Lissitzky en Olga Rozanova tentoongesteld.
Het boek eindigt met de grote terreur van Stalin, waardoor ik natuurlijk wel ontdaan was Malevitsj onsprong dit, omdat het een paar jaar eerder overleed, en vreemd genoeg Tatlin ook, hoewel zijn zoon bij Stanlingrad omkwam.
Deze korte verhalen zijn bijna allemaal in de dialoogvorm tussen twee personen. Vaak wordt, zoals in Haiku's, een beschrijving van de natuur gebruikt als katalysator van het verhaal.
In First snow on Fuji zien twee oude geliefden die elkaar al jaren niet meer hebben gezien elkaar terug in de trein terwijl ze de eerste sneeuw op de berg Fuji zien. Zij was zwanger van hem in de Tweede Wereldoorlog zonder te zijn getrouwd en haar familie bracht haar naar een klein bergdorp om te bevallen. Daarna werd het kindje weggegeven aan een andere familie.
In Raindrops is het het geluid van regendruppels in een kapotte dakgoot dat het verhaal begint over een jong stel dat inwoont bij een ouder stel, waarvan de man niet meer in huis woont. Ook met het jonge stel gaat het al niet meer goed samen. Zij verdenkt hem er van om een oogje te hebben op een jonge collega op zijn werk. Nu al, zegt ze, en ze hebben nog niet eens kinderen!
Nature is een gesprek tussen twee mannen in een onsen. Een blijkt tijdens de oorlog de dienstplicht te hebben omzeilt door vrouw te zijn in een rondreizend toneelgezelschap.
In A row of trees is een rij Ginko's in de herfst de katalysator voor een verhaal over een familie die binnenkort uit elkaar zal vallen. Hun zoon is gaan studeren in een andere stad, en hun dochter gaat binnenkort trouwen en vast snel een kind krijgen.
In Silence gaat een romanschrijver op bezoek bij een andere romanschrijver, die door een beroerte niet meer kan praten en schrijven.
This country, that country is een langer verhaal, over een stel dat gaat trouwen en samenwonen. De vrouw krijgt een crush op haar buurman, maar daar durft ze niet aan toe te geven. Ze gaat echter een buitenechtelijke romance aan met een jonge student en merkt dat ze bij hem heel anders is dan bij haar man, alsof ze een tweede persoonlijkheid heeft. Ze raakt er helemaal van in de war.
In Chrysantemum in the rock is het beeld van geplanten chrysanten in een rotsbedding als grafmonument voor een onbekende geest die daar heerst, de opmaat voor overdenkingen van de hoofdpersoon over grafmonumenten. Uiteindelijk stelt hij dat hijzelf geen grafmonument hoeft, de hele wereld is zijn grafteken!
Ook Her husband didn't en Yumiria gaan over buitenechtelijke relaties. Kawabata had geen grote hoop op huwelijken. :) In zijn tijd waren huwelijken in Japan ook nog erg vaak gearrangeerd, dat kom je ook meermaals tegen in deze verhalen.
Dit is het schilderij op de cover van het boek:
Itō Jakuchū, "Reeds and mandarin ducks in the snow"
Het draait om twee families, de Hamiltons en de Trasks. De Hamiltons zijn arm en hebben een stuk land dat altijd water tekort heeft. Samuel Hamilton is een uitvinder die niets verdient aan zijn patenten, die kosten geld stelt een van zijn kinderen, en hij verdient geld met werken op het land van anderen. Adam Trask heeft geld uit een erfenis van zijn vader, waarvan niet duidelijk is of die daar wel helemaal legaal aan is gekomen en koopt een stuk land dat tot het beste van de omgeving hoort. Hij wil er een tuin van Eden van maken voor zijn vrouw, maar als zijn vrouw hem verlaat wil hij het land niet meer verbouwen. Daar waar het verhaal van de Trask familie redelijk lineair vertelt wordt, is het verhaal van de Hamiltons, die ik eigenlijk leuker vond, veel fragmentarischer.
Ik had gehoopt op een grote familieroman, maar het is meer een psychologische roman, waar ik veel meer moeite mee heb om te lezen omdat ik het eng vind om altijd in mensen hun hoofd te zijn, in hun kleine wereld van opvoeding en maatschappelijke regels waar ze niet uit kunnen komen. Het draait om de relatie tussen Adam en zijn zonen Cal en Aron, en de relatie tussen die twee. Vader-zoon en broer relaties, Poeh!
Maar Steinbeck kan heel goed schrijven dus ik heb het toch uitgelezen.
