Waarvan wij droomden - Julie Otsuka

Als je de Nederlandse en de Engelse kaft van dit kleine boekje naast elkaar legt, vraag je je af of uitgeverijen inderdaad een vorm van humor bezitten.
Waarvan wij droomden is en klein boekje, geschreven in de wij vorm. Dichterlijke korte zinnen, die heel vaak op dezelfde manier zijn geschreven. Zo beginnen alle alineas in het eerste hoofdstuk met 'Op de boot' of 'Sommigen van ons op de boot'.
Je krijgt niet een hoofdpersoon voorgeschoteld, maar de hoofdpersoon in dit boek is de hele groep mailorderbruiden die, gelokt door nepfoto's en brieven geschreven door anderen, trouwen met een Japanner in de VS. Dit blijken geen dokters en bankemployees, zoals ze zich voordeden, maar arbeiders in de tuinbouw of op een boerderij. In de VS kunnen de Japanse vrouwen maar moeilijk aarden. Ze begrijpen de taal niet, de cultuur niet en hun mannen niet. En als ze hun mannen wel begrijpen, houden ze niet van hen. Of soms wel. Ze proberen er het beste van te maken, krijgen baby's, dat worden kinderen die naar school gaan en wel Engels leren en hun Japanse manieren vergeten, of bewust verdringen.
De zinnen zijn kleine snapshots van mensen, bijna als the humans of New York, een klein alineaatje 'een van ons...' of  'sommigen van ons...' Als Japan Pearl Harbour aanvalt en de oorlog uitbreekt, worden de Japanners geinterneerd in kampen in de woestijn. Of ergens. Want als in het laatste hoofdstuk de  focus veranderd van de Japanse vrouwen, naar de Amerikaanse bewoners van de dorpen waar ze uit zijn weggehaald, blijkt dat zij ook niet precies weten wat er nou met hen is gebeurt. Of het niet willen weten; 'Maar dat hebben wij alleen van horen zeggen, dus het hoeft niet per se waar te zijn.' De burgemeester stelt hen gerust 'Het zijn uitzonderlijke tijden, inmiddels zijn we een van de strijdende partijen...' En groepsdruk doet de rest; 'Een meisje in North Fremont Street raakt ontmoedigd door toedoen van de postbode, die haar laat weten dat alleen een verrader een briefwisseling met Japanners heeft.'
Je zou hopen dat we ervan geleerd hebben, maar kijkend naar de huidige tijd is dat een illusie. Wat angst en vijandsbeeld met groepen kunnen doen blijkt al te meer duidelijk.