Brief in de nacht - Chaja Polak

En daarbij, de Israelische geijzelde jonge mannen waren niet te onderscheiden van Palestijnse jonge mannen

Dit boek begint als recognising the stranger, in dit geval een journalistiek project waarbij een Israelische en een Palestijnse journalist samen menselijke verhalen vertellen over gewone inwoners van Gaza, en die in een Israelische krant publiceren. Chaja Polak verbindt het leed van haar overleden man, die bijna zijn volledige familie verloor in de concentratiekampen, en de Palestijnse journalist, die zijn familie verloor bij een bombardement van Gaza na de aanval van Hamas. Zoals Isabella Hammad Said quootte: the consiousness of someone who is both inside and outside his or her community.

Mooi vond ik het hoofdstuk over haar man, die na de Tweede Wereldoorlog bij zijn eigen huis moest aanbellen. Daar lagen papieren van zijn in de concentratiekampen gedode moeder, papieren die hij zelf op de zolder had verborgen. Van de slager, die hem vast moest hebben herkend, maar niets zei, leende hij een ladder om in zijn eigen huis, dat omdat zijn familie was weggevoerd naar de vernietigingskampen leeg stond en bewoond werd door andere mensen die daar bleven, naar de zolder de klimmen om de papieren op te halen en het huis weer te verlaten. 

Chaja Polak vertelt over haar moeizame contact met haar familie in Israel. Ze moet op eieren lopen. Haar nichten hebben nog geen ruimte voor enig ander leed dan dat van de Israelische mensen na de bloedige terroristische invasie in het Zuiden van het land. Ze krijgt een brief. De jonge links seculiere generatie in Tel Aviv staat nu pal achter het elimineren van Hamas. Op welke wijze dan ook. Hun ideeÉn zijn vergelijkbaar met die van Netanyahu-aanhangers. Alle linkse jogneren zijn van overtuiging veranderd na 7 oktober. 

Wat ik ook niet wist en staat in dit eassy is dat tegelijkertijd met het verjagen van de Palestijnen van het Israelische gebied in 1948, evenveel Joodse mensen uit Arabische landen zijn verjaagd, ook hun eigendommen hebben moeten achterlaten. Die zijn gaan wonen op het Israelische grondgebied.

Ze schrijft over een artikel uit Foreign affairs. De cyclus van slachtofferschap en geweld moet worden doorbroken door druk van buitenaf, stellen de schrijvers. Druk van binnenuit, en van buiten, dus ook van ons. Ze stuurde het artikel naar haar familie in Israel. Die las het en antwoorde 'Hier heb ik meer tijd voor nodig.'

Wanneer een rechtvaardige in de hemel komt, vertelt de legende, is hij (of zij) zo koud geworden dat God deze mens moet verwarmen tussen Zijn eigen handen. Een enkele keer, vervolgt de legende, heeft Hij daar meer dan duizend jaar voor nodig.

Recognising the stranger - Isabelle Hammad

 

The person you thought was a stranger is actually a member of the family

Dit is een uitgeschreven Edward S. Said lezing die Isabella Hammad gaf. Ik dacht eerst om het achter elkaar door te lezen, om het gevoel van de lezing te krijgen, maar het voordeel van een boekje is juist dat je het langzaam tot je kunt nemen. Bij zo'n lezing ben je na een kwartier de eerste stukken weer vergeten!

Isabella Hammad deconstrueert in deze lezing het woord recognising, herkennen, en het verwante woord recognition, erkenning. Recognising is volgens haar iets leren wat je eigenlijk al wist; HERkennen, opnieuw kennen, knowing again. Ze gebruikt hiervoor een quote van schrijver Javier Marias 'I did not want to know but I have since come to know.' Recognition, erkennen, is een verwant woord. Erkennen van veranderingen in wat je vindt, maar ook erkennen van een staat, in dit geval Palestina. In real life, shifts in collective understanding are necessary for major changes to occur, but on the human, individual scale, they are humbling and existentially disturbing, stelt ze. To induce a person's change of heart is different from challenging the tremendous force of collective denial. Toch begint het daar, heb ik daarbij in de kantlijn geschreven. Want zoals Isabella Hammad zelf ook schrijft: We are in new territory now. The Palestinian struggle for freedom has outlasted the narrative shape of other anti-colonian liberation movements [...] and it is becoming more difficult to hold fast to the old narratives about the power of narrative. Ik denk dat we daar zijn, een nieuwe generatie van mensen, die minder koloniaal kijken naar Israel, (the establishment of the Israely state as an essentially European project in the middel East, die was both fuelled and justified by a history of European racism and antisemitism) maar meer naar het hier en nu. 

Dat brengt ons bij Said, waar Isabella Hammad haar lezing mee begint, want Saidlaat ons kijken naar the relationship between European traditions, literary and otherwise, and the operations of imperial power. Humanisme, had in zijn ogen  een exclusionary, bourgeois European and largely male origins, en had to cross boundaries between cultures and disciplines.

We moeten niet denken dat Israel een normale democratie is. Isabella Hammad stelt dat Israelis live in a militerisead society in which dissent is punished. Volgens haar ligt de toekomst van het Palestijnse vraagstuk op dit moment niet in de regio zelf, het is bound up with the domestic politics and histories of a handful of countries, mostly the Unites States, The UK, France and Germany. Maar 'the West is stuck in a loop, always looking at the past (displaced into language) istead of that of the present (comminicated in images) from which they want to look away, schrijft ze in het nawoord.

Toch maakt Isabella Hammad de kwestie ook klein en menselijk. It is a familiar repeating tragedy of living in a constant state of fear of having your home destroyed, of losing loved ones or you own life to bombs dropped from the sky from which there is no shelter. Toch zo stelt ze, wordt er gevraagd van Palestijnen om een menselijk verhaal te vertellen dat Westerse mensen leert begrijpen, zodat die dan het toneel kan opkomen als een held of een soort godheid die de situatie oplost. Iets wat zwarte mensen ook zeggen over rascisme.

Ze eindigt weer met Said: 'in our age of vast population transfers, of refugees, exciles, expatrates and immigants, it can also be identified in [...] the consiousness of someone who is both inside and outside his or her community.'

A system in which one population is afforded rights that the other population is denied 

will be safe for neither.

Oroppa - Safae el Khannoussi

 

Dit vond ik echt een geweldig boek. Alle hoofdpersonen zijn verhalenvertellers, en via al die verhalen wordt het hoofdverhaal verteld. 

Echt gebeurd op papier -familie

 

Het laatste deel van Echt gebeurd op papier!

A perfect day to be alone - Nanae Aoyama

 

 It is a small story, but I really liked it. I even went so far as looking up where in Tokyo this novel is set and looking around on Googlemaps. Lots of times I feel I am past stories about troublesome twentysomethings, but that did not happen here, maybe because the relationship with the elder woman she llives with is quite offbeat and never that obvious.

Het valse leven - Maryse Condé

 

Albert gaat werken in Panama, aan het kanaal, waarvan de werkers zwart zijn, maar de witte mensen bejubeld worden dat ze het toch maar gerealiseerd hebben. Hij sticht een familie, waarvan we in dit boek vier generaties volgen. Ze komen in Guadeloupe, San Francisco, Parijs, Londen, het Zuiden van Frankrijk, New York en Haiti. De vierde generatie, Coco, voelt zich weer verbonden met Guadeloupe. Het is een mooie familiegeschiedenis waar de geschiedenis de mensen maakt en verscheurd.