De Volkskrant Leesclub: Cliënt E. busken

Voor de Volkskant leeclub heb ik dit boek gelezen. Onze eindopdracht was een kleine recensie te schrijven van minder dan 250 woorden. Dit is de mijne, nav de review op dit blog:

'Al die langsstuivende gedachten ritselen als weggewaaid papier'. Arme E. Busken, een oude man in een zorgcentrum. Hij praat niet, hoort niets, of misschien wel. Maar in zijn geest dwarrelen allerlei woorden en zinnen. Tot meneer Busken dringt niks meer door. Welk een grove misvatting. Hij wil niets. Hij wil een sigaret roken. Hij heeft er nog maar twee, daarna wordt het afkikkeren. De hele roman beslaat en dag in het verzorgingshuis, van de nieuwe verzorgster tot de barbecue in de avond. Verder gebeurt er niets, en is de roman alleen de gedachtestroom van E. Busken. E. Busken zit vastgegord in zijn rolstoel, de lezer zit vastgegord in zijn gedachten. Zijn stream of consciousness verrijkt de Nederlandse taal. Prachtige zinnen, heel ritmisch. Zet er een beat onder en het is hip-hop.
Waar de zorgverleners buiten E. Buskens hoofd zitten, en niet weten wat er in hem omgaat en wat ze moeten doen, zitten wij, de lezers volledig in zijn hoofd. Maar veel meer over hem te weten komen wij lezers ook niet. E. Busken is de onbetrouwbaarste der onbetrouwbare vertellers. Er zijn wat glimpen van een verleden, maar ook dat wordt niet zeker. Wat zeker is is dat alles wat E. Busken denkt niet de waarheid is en daarmee blijven alleen de gedachten over. Maar wat voor gedachten toch, wat voor in prachtige taal uitgesponnen gedachten. Je voelt de man in totale verwarring, de gedachten die herhalen en stoppen, de eigen tijd waarin hij leeft.

The long way to a small angry planet - Becky Chambers

Lekkere no nonsense science fiction over de bemanning van een tunnelschip dat de opdracht krijgt ruimtetunnel te bouwen van het midden van de galaxy, waar een nieuw ruimtevolk zich bij de ruimtealliantie heeft aangesloten. Maar de alliantie heeft eigenlijk alleen oog voor het oogsten van het gebied, en het nieuwe volk heeft ook zo zijn eigen redenen om akkoord te gaan. Iedereen op het schip, van verschillende galactische rassen heeft een eigen cultuur en soms ook eigen geheimen. Via marktplaneten en ruimtemanen, overvallen en ontmoetingen met familie gaat de lange weg, waar dit boek inderdaad voornamelijk over gaat, naar de boze planeet, waar de tunnel moet beginnen.
Het leuke van SF vind ik dat er allerlei voor ons mensen vanzelfsprekende aannames over identiteit, ecologie, gebruiken en communicatie overboord gezet worden omdat er andere galactische soorten opgevoerd worden. Dat gebeurd ook in dit boek. De karakters zijn allemaal loveable, en eigenlijk gebeurd er nou ook weer niet zoveel. Becky Chambers heeft een mooie wereld gecreëerd waar ze nog wel even mee vooruit kan, want er zitten allerlei wezens in die nog niet zijn uitgediept in dit boek.

vogels zonder vleugels - Louis de Bernières

Verliefd zijn is over het algemeen het ergste wat een man of vrouw kan overkomen, en wanneer het gebeurt, kijken we er allemaal hoofdschuddend naar, en danken we god dat het ons nooit is overkomen, en bidden we dat het onze kinderen nooit moge overkomen.

Ik heb dit boek meegenomen uit een little free library, omdat het me een lekker leesboek leek over een groep dorpsbewoners in de Ottomaanse cultuur van de 19e eeuw, die met elkaar overhoop liggen, elkaar liefhebben, trouwen, kinderen krijgen, relaties hebben. Dat is ook zo, maar het is ook een gruwelijk boek. Vooral de delen met beschrijvingen van Gallipoli grepen me erg aan. Op andere plekken in het verhaal is er nog iemand om je aan vast te klappen, iets dat nog ergens leuk is, iemand, terwijl in de delen over Gallipoli er alleen gruwelijkheid lijkt te bestaan. De aanval van Griekenland op Turkije en de grote volksverhuizing na de oorlog ken ik uit een ander boek, Middlesex van Jeffrey Eugenides begint er mee.

'Zijn de Grieken Ottomanen net als wij?'
'Nee, vanaf nu zijn jullie Grieken, en geen Ottomanen. En wij zijn ook geen Ottomanen meer, wij zijn Turken.'

Ik had het gevoel dat er geen eind lijkt te kunnen komen aan de gruwelijkheden die wij mensen elkaar aan kunnen doen.

Dan hoor je vaak de vogels luid en duidelijk zingen, want ze zeggen tegen elkaar: 'Wanneer die mensen hier weg zijn, dan zal dit land weer van ons zijn,'

Nu mag dit boek verder als bookcrossingboek, en ga ik een boek uitzoeken waar geen oorlog in zit.