De liefde van een vrachtrijder - Tsjingiz Ajtmatov

Net uitgelezen op mijn balkon, tussen hoofdstukken Toverberg door.
Kirgizië dus. Maar ook heel erg Sovjet Unie. Ajtmatov werd goed gelezen in de Sovjet Unie, en dat snap ik wel. Hij had ook wat geluk, want hij begon met schrijven net na de dood van Stalin. In de Stalinperiode was schrijven in het Kirgizisch denk ik een doodzonde. Zijn thematiek over de industrialisering van Kirgizië, de wegen die over de woeste bergpassen worden aangelegd om het land te ontsluiten, paste natuurlijk wel bij het denken van de Sovjet leiders over hun grote industriële projecten. De manier waarop over liefde en schuld en boete wordt verteld vond ik wel weer typisch Russisch, laat ik het erg intens noemen. Het boek past erg in die stijlperiode van Russen eind jaren vijftig. Binnen wat er toen mocht in Rusland is dit wel op het randje, er zit wel degelijk kritiek in op de expansie, de teloorgang van het oude Kirgizië. De beelden van de eenzaamheid van de vrachtrijders over de hoge berpassen in Kirgizië, op de grens met China, vond ik erg mooi. 

Homegoing - Yaa Gyasi

So when you study history, you must always aks yourself, Who's story am I missing?

Ik heb dit boek gekocht toen ik het zag in een catalogus van Penguin over binnenkort uit te komen boeken. Het zijn eigenlijk veertien korte verhalen over de Afrikaans Amerikaanse geschiedenis, van eind 1700 tot nu, afwissleend speldn in Ghana en de VS. De veertien verhalen zijn zeven generaties van een familie. Twee zussen worden gescheiden, waarbij de ene als slaaf verkocht wordt en in de VS terechtkomt en de ander in Ghana als bruid verhandeld wordt aan een Engelse slavenhandelaar. Ieder hoofdstuk heeft een ander hoofdpersoon uit een nieuwe generatie van een van de twee families, volgend in de tijd. Door hun ogen zie je hoe slavernij de VS en in Ghana veranderen. Heel knap geconstrueerd en warm geschreven. Een volkomen black boek, met alleen Afrikaans Amerikaanse karakters, dat lees je niet zo vaak. Interessant hoe de geschiedenis, onze gedeelde geschiedenis, zo anders kan zijn door andere ogen.
The pratice of segregation meant that he had to feel his seperateness as inequality, and that was what he could no take.
Mooi vond ik dat veel van de discriminatie niet groots gemaakt wordt, maar in ruzies in de familie, schuld en jaloezie. In het eerste verhaal worden de zus verkocht als bruid door haar moeder, omdat, zo blijkt, zij niet haar kind is, maar het onechte kind van haar man met een andere vrouw. In een ander verhaal wil een zoon, die stamhoofd kan worden, niets met de praktijken van zijn vader te maken hebben, ook al omdat hij verliefd is geworden op een vrouw van een andere stam wiens broers als slaven verkocht zijn, en verlaat zijn leven en stam om met haar een eigen leven op te bouwen. Hun dochter voelt zich weer vreselijk buitengesloten en geeft haar ouders daar de schuld van, en voelt zich daardoor juist weer erg verbonden met de strijd van haar stamgenoten tegen de Engelsen.
De eerste verhalen zijn geschiedenis, interessant omdat er een andere kijk op geboden wordt, een Afrikaans Amerikaanse kijk. De latere verhalen komen steeds dichterbij, en kun je je er, ook als blanke man zoals ik, mee identificeren. Marjorie bijvoorbeeld, die zich nergens kan thuisvoelen, als meisje dat net vanuit Ghana in de VS is terechtgekomen. But I am not an African American, zoals ze zelf zegt. Ook bij haar gelijken is ze ongelijk. Ze is niet het juiste zwart. Ghana is haar thuis. Maar ook daar wordt ze gezien als buitenlandse, aangesproken als zwarte toerist.

Het hart is een eenzame jager - Carson McCullers

Dit boek gaat over alles. Leven, liefde, de dood, gender, indentiteit. Het doet wel denken aan het andere boek over discriminatie in het Zuiden van de VS, To kill a mockingbird. Maar dit boek was eerst, als in de jaren dertig geschreven, toen de schrijfster nog in de twintig was!
In de vertaling vond ik de negroslang wel krom vertaald. Dat is natuurlijk ook moeilijk om levensecht te doen.

Zink- David van Reijbroek

Dit is het boekenweekessay van dit jaar, over een klein landje dat een jaar of dertig heeft bestaan, omdat de grote mogendheden er niet uitkwamen hoe land verdeeld moest worden. Iedereen wilde een stuk mijngrond, maar zeker mocht een ander land dat niet verkrijgen. Je kent het.
Vooral interessant vond ik wat het betekent voor mensen om voortdurend van nationaliteit te veranderen, of er geen te hebben.

Verslagen

Het kost me dit jaar moeite om boekverslagen te schrijven over mijn gelezen boeken. Elke keer gedachten op een rij zetten over een gelezen boek, ik heb er niet zo'n zin in. Ik lig daarom ook behoorlijk achter. Dus ik ga nu soms gewoon alleen een plaatje of een cover van een boek plaatsen.