Ghana ga weg - Taiye Selasi

Ik vond het verhaal van dit boek mooi, maar ik vond het niet elegant geschreven. het zijn onrustige, hakkende zinnen, soms zelf maar halve zinnen, herhalende halve zinnen. Dat vond ik het hele boek door, dus dat was zo bedoeld.

Ghana ga weg beschrijft mooi het uiteenvallen van een familie, of eigenlijk meer, het weer bij elkaar komen van een volledig uiteengevallen familie, waarvan leden al jaren niet met elkaar gesproken hebben. Het verhaal hoe de familie uit elkaar is gevallen is mooi in elkaar gezet. Veel is indirect, zonder veel te vragen gaan de leden van dingen uit, vanuit hun eigen gevoelens en gedachten. Zo denkt Kehinde, een van een tweeling, tot diep in zijn volwassen leven dat hij niet de kunstenaar mocht worden die hij is, maar eigenlijk chirurg had moeten zijn net als zijn vader, en dat zijn vader hem daarom altijd als de mindere van zijn broer, wel chirurg, heeft gevonden. Tot hij, op bezoek bij familie van zijn vader, uiteindelijk hoort dat zijn vader, en zijn grootvader, eigenlijk diep in hun eigen ziel ook kunstenaar waren, en zijn vader wellicht heel anders over hem dacht dan hij altijd geloofde.
Bij die gedachten en dat verhaal past die schrijfstijl dan wel.

Het boek geeft ook een goed beeld van het moderne Afrika, de steden, de huizen, het stof. De bedienden, wat voor mij vreemd was, bijna negentiende eeuws Engels, mensen die pas in hun element zijn als er bezoek komt, vorm is, etiquette vereist lijkt.
In veel boeken die ik over deze streek van Afrika gelezen heb, Nigeria, Ghana, Liberia, datgene wat ik donker Afrika noem, zit een vorm van magie, voodoo, een associatieve gedachtenstroom zoals in een koortsdroom. Die zitten ook in dit boek. De setting is dus modern, maar er sijplet nog steeds iets van vroegere voodooreligie doorheen; de tweeling, die een soort totem is voor good fortune, broer en zus die elkaars gevoelens voelen, al zijn ze ver van elkaar af.

Ghana ga weg geeft ook een mooi beeld over immigratie. Hoe de twee hoofdpersonen, uit Ghana en Nigeria, in de VS komen en wat het voor hen betekent. Zo heeft Kweku het gevoel dat hij moet slagen, van zichzelf, van zijn land, van zijn vrouw, en raakt volkomen in paniek als er iets gebeurt waardoor dat niet lukt. Ook de kinderen vinden van zichzelf dat ze moeten slagen, altijd de hoogste cijfers hebben, altijd de top van de klas zijn.
Er zit herhaling in de familiegeschiedenissen. Beide families zijn uit elkaar getrokken door grote gebeurtenissen, de immigratie trekt uiteindelijk ook deze familie uit elkaar. En komt Folasadé (wat een mooie naam) bij hun huwelijks- en werkcrisis uiteindelijk tot de conclusie dat ze doen wat ze altijd doen bij een crisis: weglopen.

Immigratie is ook identiteit. Kweku, de vader, gaat uiteindelijk terug naar Ghana, en is in de ogen van zijn zoon de archetypische Afrikaanse man die zijn vrouw verlaat, kinderen achterlaat en een bijzit neemt.  Hij is, ondanks afstuderen op de Uni in de VS, en daar een gezin beginnen en een glanzende carière als chirurg, tot het moment..., voor zijn kinderen een Afrikaan gebleven. Met dat gevoel niet die Afrikaan te willen zijn waarvoor hij zijn vader houdt, worstelt Obu weer in zijn relatie.
De kinderen zijn over de hele wereld uitgespuwt, en zijn in hun vezels geen Afrikanen meer, ze houden niet van het land waar ze nu voor de begrafenis naartoe moeten, niet van de cultuur, niet van de uitingen van die cultuur in het Westen. Maar ze zijn ook geen Amerikanen, waar zij opgegroeid zijn, of Engelsen, waar zij wonen.
Hun moeder, Folasadé (ik mag het nog een keer schrijven) is opgegroeid in Nigeria, via de VS, waar ze haar Ghanese ontmoet, uiteindelijk terechtgekomen in Ghana, waar ze een huis heeft geërfd (dat huis met de bedienden). Haar vader was Igbo, zij was dat ook, maar dat is iets dat ze is kwijtgeraakt in de Biafra oorlog, waar haar vader wordt vermoord en zij moet vluchten.

Wat de tweeling uiteindelijk overkomt is groot, en misschien wel te groot. Alsof het toch allemaal niet genoeg was voor Taiye Selasi en er iets groots en duisters moest zijn, om tot catharsis te mogen leiden. Want over kleine dingen die groot worden, schrijf je geen roman. Dat vond ik wel jammer.

Ik had helaas een misdruk van dit boek, er missen dertig pagina's. Die heb ik in de bibliotheek gelezen. Het boek gaat nu dus helaas weg, want aan een misdruk heeft niemand meer iets.

Notes from a small Island - Bill Bryson

 I took this book from a Bookcrossing meeting thinking I might just buy an Interrail and go on a journey training in Britain. I not going to, why should I go and see everything in one go when I can come back several times?
This book made me come to realize in puzzlement that I have never been to Britain alone, although being a keen solotraveler, and the times I did not travel solo are countable on the fingers of one hand. And those times have been to Britain, remarkable. Maybe there is something dark about Britain, something with old stone monuments, witches circles or ancient creatures still alive in lakes. Or it might be the prospect of being in a pub alone with 100 drunk Brits, I don't know.
I have never been to Britain properly, but the first 100 pages are about places I actually have been to, and this being a book about travel through the whole of Britain, and containing 300 or so pages, you could argue I have seen one third of the country. This being Dover, London and the New forest.

The book is a bit outdated in some regards, not like the change in places in the 2000's, I would not know except for London, and possible London is odd, as Amsterdam is, changing all together 10 times before in another city lightblue navy shirt instead of dark are all the rage. But in sentences like But I had taken to tucking my trousers in my socks (tough I have yet to find anyone who can explain to me what benefits this actually confers, other than making one look serious and commited). Lime disease anyone?

The stories of Bill Bryson are identifiable from the start, where he has to camp out in something of a bus shelter and puts every piece of clothing he has on him to stay warm, his travels on the train and bus, or his awkwardness sitting alone in a restaurant at a table of four. On the other hand the book is really British. Like, Robert Maxwell who??
I have to admit I felt like stopping at some point, where I thought the book became tedious, but I'm reaching the end now, so kept along, and then came a part, on Blackpool, or on walking, I did like very much. Sometimes I was annoyed by Bill Bryson's attitude, wanting every landmark to stay in place, but yet not wanting to pay 90 p, 90p!, entrancefee. 

It will now go to another bookcrossing meeting, for new readers.

In dit leven of het volgende - Demian Vitanza

In dit leven of het volgende is een roman naar aanleiding van gesprekken die de schrijver Demian Vitanza in een Noorse gevangenis had met een teruggekeerde syriëganger.
Dat de vorm een roman is is interessant, het bied allerlei vragen. Wat is er waar, wat is wekelijkheid, en waar hebben de schrijver of de verteller dingen expres weggelaten. De schrijver nodigt in bepaalde delen ook echt uit om te twijfelen. Wat dat betreft doet het denken aan Alias grace, waarbij de hoofdpersoon haar verhaal verteld aan een psychiater, die ook voortdurend ingrijpt en zegt Maar in de rechtbank zei je iets anders.
Ik denk dat het lven in Syrië best erg waarheidsgetrouw is. Een oorlog is niet wat wij denken, het is veel losser, waarbij op plekken er niet veel gebeurd, war de bevolking probeert te blijven leven in de omstandigheden en er dus gewoon mobieltjes en internet is, en er restaurants en falafaltenten open zijn, want ook dat hebben mensen nodig.
Het boek stelt de vraag wat terrorisme is. Dat is een ingewikkelde vraag, want wanneer is helpen aan de verkeerde kant terrorisme, en wat is eigenlijk de verkeerde kant? De opstandelingen in Syrië waren eerst de goede kant tenslotte. De situatie is Syrië is volstrekt onbegrijpelijk. Tariq stelt dat hij nooit een kant heeft gekozen, omdat hij niet moslims wilde doden, maar hij ging daarhen om de opstand te helpen en daarmee moslims te doden. Hij ziet sommige Syriers niet als moslims. Dat neigt
meer naar de opvatting van IS dan die van anderen, die stellen dat moslims pas in de hemel veroordeelt zullen worden. Tariq maakt van zichzelf geen held. En ook zijn donkere kant, bijvoorbeeld als hij vertelt dat het ergens in hem wel genoegen doet om een gedode vijand achter een auto aan te zien owrden getrokken, komt naar voren.
Een goed geschreven, actueel en interessant boek, dat veel vragen oproept.

Gelezen voor onze pop-up leesclub.